In mijn vorige blog ‘Leiderschap en werkgeluk blijven hot topics’ heb ik een spreker ervaring bij de Nationale Politiebond gebruikt als ingang om wat te vertellen over het belang van het creëren van veiligheid in teams. En wat de invloed daarvan is op leiderschap en werkgeluk van werknemers. Wat gebeurt er op fysiologische vlak met mensen als er onveiligheid is of onveilige situaties worden gecreëerd op de werkvloer? En wat is dan de rol voor teamleiders, leidinggevende en/of het MT?
We zijn erachter gekomen dat dopamine en endorfine de zogenaamde ‘egoïstische’ stoffen zijn en serotonine en oxytocine de ‘sociale’ stoffen en dat de laatste twee daarmee de ruggengraat van de cirkel van veiligheid zijn (zie vorige blog).
Simon Sinek: Leiderschap en werkgeluk
Deze theorie is een inzicht van Simon Sinek waarmee hij waarschuwt voor de onnodige aanmaak van endorfine en valse dopamines. Ook geeft hij leidinggevenden de verantwoordelijkheid, beter gezegd de centrale rol, in het zorgen voor veiligheid op de werkvloer voor medewerkers waardoor de goede neurotransmitters vrijkomen.
Natuurlijk leiderschap
Persoonlijk contact, samenwerking en verbinden zijn hier de sleutel om deze zogenaamde psychologisch veiligheid te creëren. Het vermindert stress en een natuurlijk leiderschap waar geen kracht, macht en oplegging voor nodig is en het persoonlijk leiderschap, eigenaarshap en autonomie van de werknemers stimuleert. Op deze manier wordt natuurlijk leiderschap gecreëerd en daarmee draagvlak voor de leider vanuit de werkvloer. Leiderschap wordt gegund.
Het valt en staat met dienend leiderschap oftewel eerst de ander en dan jezelf centraal stellen. Wil je hier meer over weten, hieronder de film. Misschien wel extra leuk in deze tijd om eens na te denken over wat hij hier zegt. Simon geeft namelijk een aantal voorbeelden van leiders die hoog in de rangorde staan en waarvan niemand zich ooit heeft afgevraagd wat hij of zij verdient.
Dat de aanmaak van hormonen en neurotransmitters onderwerpen zijn wat het overdenken waard is bewijst bijvoorbeeld de menstruatiecyclus van vrouwen die met elkaar samenleven wel. In groepen gaat de cycli van ‘ondergeschikte’ vrouwen gelijklopen met de beste, lees leidende, die bevrucht dient te worden.
Wat is nu de kern van natuurlijk leiderschap?
Leiderschap is niet een positie of een titel. Het gaat over voorbeeld en actie.
Leiderschap is namelijk een proces waarbij een individu anderen beïnvloedt om een bepaald doel te bereiken. Goed leiderschap staat dus in teken om anderen te stimuleren en te inspireren. Goede leiders versterken daarmee motivatie, betrokkenheid en de prestaties van mens, team en de organisatie.
Goed leiderschap in het kort
Breng mensen bij elkaar, houd het echt en zorg dat de groep waarmee je werkt niet groter wordt dan 150 mensen. Ontmoet mensen, maak contact en zorg voor verbinding met elkaar. Beloon mensen met tijd en minder met geld. Dat laatste kan uiteindelijk een perverse prikkel zijn. En we zien al bij veel millennials dat tijd, ontwikkeling, betekenis en zingeving steeds belangrijker worden gevonden dan platweg meer geld verdienen. Tijd en wat geef je aandacht krijgt steeds meer betekenis. Onthoud wel dat deze processen tijd kosten. Heb vertrouwen in jezelf en anderen en wees geduldig.
Stappenplan werkgeluk door leiderschap
Een stappenplan voor het creëren van meer werkgeluk door (persoonlijk) leiderschap:
- Creëer vertrouwen
- Ontwikkel eigenaarschap
- Toon (goed) voorbeeldgedrag
Nog enkele leiderschapslessen om over na te denken:
- Organisatie is een cultuur
Een sterk team of goede organisatie zal iedereen goed behandelen. Een aardig inzicht of check op dit gebied kan het volgende zijn: Je kunt het karakter en drijfveren van een persoon aardig beoordelen door te kijken hoe hij of zij iemand behandelt die niets voor hem kan betekenen.
- Cultuur wordt bepaald door de leider
De managers, leiders en het MT zetten de toon voor het hele team. Kernwaarden, moreel, energie, etc. het is allemaal besmettelijk en versterkt elkaar. In positieve en natuurlijk ook negatieve zin.
- De kern is veiligheid, betrouwbaarheid en integriteit.
Het draait allemaal om het creëren van psychologische veiligheid, betrouwbaarheid, structuur en duidelijkheid. Betekenis en zingeving en het gevoel van impact kunnen maken met elkaar oftewel mooie dingen kunnen doen samen met mensen en het team.
Wanneer onze leidinggevende of een enkel individu in het team zorgt voor een giftige omgeving waardoor wij elkaar niet meer kunnen vertrouwen, stort vaak alles in elkaar. Zeker op lange termijn.
- Goede, leuke en betekenisvolle mensen, vrienden doen ertoe!
Besteed dus tijd met elkaar. Doe mooie dingen met elkaar en deel als het goed gaat en misschien wel nog belangrijker als het even niet zo goed gaat. Leer en zorg voor elkaar, dit zorg voor verbinding en het creëren van een hecht team
- Eerst mensen, dan cijfers en KPI’s
Met alle bovenstaande punten komt deze laatste wellicht niet als een verrassing. Leid dus eerst (jouw) mensen en niet de cijfers of KPI’s. Dat is echt het gevolg en een resultaat. Hoe verder wij wegstaan van onze mensen en hen zien als nummers hoe gemakkelijker wij als leidinggevende beslissingen nemen die kwaad (kunnen) doen.
En dit werkt natuurlijk zo voor onze diensten en klanten. Hoe meer wij onze klanten zien, hoe meer wij voor hen willen betekenen. Zien wij onze klanten niet dan worden de marges, de omzet en KPI’s belangrijker.
Een laatste overpeinzing: Regels
We vertrouwen mensen, niet de regels. Een gevolg hiervan kan zijn dat in sterke organisaties de medewerkers de regels breken omwille van de organisatie. Aan de andere kant zien we dat in zwakke organisaties de medewerkers de regels breken omwille van zichzelf. Regels zijn er dus om ons te dienen, niet andersom.
En denk eens na over de volgende uitspraken van twee leiderschapsgoeroes:
- Kenneth Blanchard:
Winst is het applaus dat je krijgt voor het goed behandelen van je klanten en het creëren van een inspirerende omgeving voor je personeel.
- Simon Sinek:
“Zodra je je mensen op de eerste plaatst zet, zullen je mensen er alles voor geven de organisatie te helpen te groeien.”
Volgende blog meer over Leiderschap vs Persoonlijk leiderschap en hoe dit zorgt voor meer werkgeluk. Wil je in de tussentijd meer weten wat ik voor jou kan betekenen als spreker leiderschap en werkgeluk? Neem contact met mij op.
Succes,
Michael