Laten we eerlijk zijn, we leven in een wereld die steeds veeleisender wordt, vooral voor onze jongeren. De opstapeling van verantwoordelijkheden speelt hier een grote factor. Volle onderwijsdagen, stages en verantwoordelijkheden thuis spelen een rol met daarboven op een maatschappij die roept: “Je moet slagen, je moet presteren, je moet je onderscheiden!” En waar we misschien dachten dat de druk op de jeugd afnam met de opkomst van nieuwe technologieën en sociale media, blijken deze ontwikkelingen de druk alleen maar te verhogen.
Het onderzoek van het Trimbos Instituut laat het duidelijk zien: de prestatiedruk onder MBO-, HBO- en WO-studenten is overweldigend. Het leidt tot ernstige burn-out klachten, een schrijnende eenzaamheid en een verontrustend lage ‘sense of belonging’.
Prestatiedruk: een alarmerende realiteit
De prijs die de jongere generatie betaalt voor deze druk is hoog en de impact op hun mentale gezondheid is aanzienlijk. Kijk, het is niet zomaar een ding om onder hoge druk te staan; bijna 2/3 van de studenten in het hoger onderwijs geeft aan zich vaak of altijd gestrest te voelen. Het meest tragische is dat zelfdoding doodsoorzaak nr.1 onder de jongeren is. Dat is bizar en onacceptabel.
Niet alleen academische druk, maar ook druk vanuit hun persoonlijke leven is een constante factor. De nood om te voldoen aan verwachtingen – van henzelf of van anderen – is overweldigend.
Invloed social media
Social media, met hun eindeloze parade van ‘perfecte levens’, versterken dat gevoel van ontoereikendheid. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel: druk leidt tot stress, en deze stress leidt weer tot burn-out klachten. Het lijkt wel een gewone realiteit – maar dat kan niet de bedoeling zijn!
We hebben te veel mindsetgoeroes, omzetcoaches en geluksbrengers die met het grootste gemak roepen dat:
- Het leven is maakbaar is
- Falen een keuze is en
- Het jouw schuld is als het (even) niet lukt.
Deze mensen doen alsof alles binnen handbereik is:
- Droombaan
- Mooi huis
- Dure auto
- Strak lijf
- Shiny boots
- Goeie seks
En als dat niet lukt, dan wil je gewoon niet graag genoeg. Dan ben je mentaal niet sterk genoeg!
En dan moet je jezelf ontwikkelen! Hup, nog een verantwoordelijkheid of beter gezegd ‘pressure to perform’ in je leven erbij!
- Keihard werken en natuurlijk trainen
- Ingewikkelde ademhalingstechnieken
- IJsbaden
- Een mental reset (liefst in het buitenland)
- Eeuwenoude filosofieën hanteren
PAID reality
Bovenstaande boodschappen zijn alleen vaak gebaseerd op overmatigheid en extremen. En niet in de laatste plaats coping mechanismes van de betreffende influencers zelf die ontstaan zijn vanuit hun jeugd, al dan niet door trauma.
Dit gaat Nederland BV alleen niet helpen. Ja, verder de psychische klachten in!
De PAID-reality brengt ons namelijk al genoeg uit balans en dit soort benaderingen zorgen er vaak voor dat mensen alleen maar verder de vernieling in worden geholpen. We gaan namelijk rennen, vaak in een eindeloze ‘obstacle run’ en stoppen pas als we onderuitgaan, onze relatie kapot is gegaan en/of als we erachter komen dat we het contact met onszelf en mensen om ons heen zijn verloren.
”"Meer vaardigheden en begeleiding om met al deze verantwoordelijkheden om te gaan, lijkt nodig"
- Jolien Dopmeijer van het Trimbos Instituut.
Eenzaamheid en een lage ‘Sense of Belonging’
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de eenzaamheid. Jongeren voelen zich in deze tijd steeds vaker alleen, met een significant afgenomen gevoel van verbondenheid. Dat ‘sense of belonging’ – het gevoel erbij te horen – is een waardevol iets, maar is aan het verdwijnen.
Dit is niet alleen te wijten aan de pandemie; we leven in een steeds meer geïndividualiseerde samenleving. Jongeren hebben vaak het gevoel dat ze de strijd om te presteren helemaal alleen moeten aangaan. Ze vragen te weinig om hulp en als ze falen, dan denken ze dat alleen zijzelf falen en dat niemand anders dit overkomt. Het delen en met elkaar in gesprek gaan hierover is uitermate belangrijk en geeft naast de ‘ik ben niet alleen’-gedachte ook verbondenheid.
Onderzoeken van het Trimbos Instituut laten zien dat deze gevoelens van eenzaamheid op verschillende niveaus kunnen optreden. Studenten voelen zich niet alleen geïsoleerd van hun vrienden, maar ook van hun docenten en ondersteuningssystemen. Dit gebrek aan verbinding heeft verwoestende effecten op hun mentale gezondheid, studieprestaties en sociale contacten.
De oplossing: mentale kracht ontwikkelen
Het is tijd om deze cyclus van prestatiedruk, burn-out en eenzaamheid te doorbreken. Dit is waar mijn boek ‘Ontdek je mentale kracht’ in beeld komt. In dit boek verken ik de belangrijke thema’s die cruciaal zijn voor zowel studenten als volwassenen die met deze problemen worstelen.
Hieronder een aantal thema’s die ik heb beschreven.
1. Doelen stellen, energiemanagement & focus
3 belangrijke mentale thema’s als het gaat om mentale kracht? Het zijn eigenlijk basisprincipes maar die door veel mensen minder goed en soms zelf fout worden toegepast. Leren hoe je realistische doelen kunt stellen, goeie energie creëert in en de juiste aandacht kunt aanbrengen in je leven zodat je kunt focussen op wat echt belangrijk is. Wanneer ze dat kunnen, zijn ze beter in staat om met spanning, stress en prestatiedruk en om te gaan. Dit verlaagt de angst en voorkomt dat ze zich overbelasten.
2. Psychologische veiligheid en kwetsbaarheid
En hier is nog iets belangrijks: psychologische veiligheid. In een omgeving waar studenten zich veilig voelen om hun kwetsbaarheden te delen, kunnen ze echt hulp vinden – niet alleen van hun vrienden, maar ook van docenten. Het is cruciaal om gesprekken over stress en burn-out te normaliseren. Dit kan de hele leeromgeving gezonder maken en voorkomt het Calimero-effect.
3. Gebruik stress in je voordeel
Laten we het ook over stress hebben. Stress is een integraal onderdeel van het leven, en in plaats van het te vrezen, moeten we leren het te omarmen. In mijn boek leg ik uit hoe je stress in je voordeel kunt gebruiken. Door inzicht te krijgen in de soorten stress, productieve- en toxische stress, kunnen jongeren leren om de druk die ze voelen om te zetten in positieve motivatie. En natuurlijk te remmen als het teveel wordt.
4. Waarom ‘Doen’ zo belangrijk is
Een ander cruciaal thema in mijn boek is hoe belangrijk actie is. De druk om te presteren kan verlammend werken, maar door kleine stappen te nemen en haalbare doelen te stellen, kunnen jongeren hun gevoel van controle terugkrijgen. Deze actie creëert niet alleen een ‘sense of belonging’ met vrienden, maar ook met zichzelf.
Dit geeft namelijk het gevoel van autonomie en meesterschap. En naast verbondenheid zijn dit de 3 psychologische basisbehoeftes die bij het vervullen daarvan mensen laten floreren.
5. De rol van educatieve instellingen
We moeten ook de rol van onderwijsinstellingen onder de loep nemen. Het is essentieel dat scholen en universiteiten ruimte creëren voor gesprekken over mentale gezondheid en prestatiedruk. In plaats van alleen maar te focussen op cijfers en prestaties, moeten ze studenten aanmoedigen om te zorgen voor hun mentale welzijn. Net zoals we in een corporate instelling niet alleen moet focussen op KPI’s.
Ontdek je mentale kracht
Sinds 8 oktober ligt mijn boek in de winkels van Nederland en België.
Het goede nieuws? Nog voordat het in de winkel lag, gingen we al voor een 2e druk. Dat betekent dat er veel vraag naar is. Een klein recordje volgens de uitgever!
Nieuwsgierig?
Je kunt hier jouw exemplaar van ‘Ontdek je Mentale Kracht’ bestellen.
Wees er snel bij want de eerste druk krijgt een gratis masterclass t.w.v. 69 euro erbij cadeau!
Tot snel,
Michael