Het cruciale belang van goed leiderschap
In veel organisaties is het verloop van medewerkers een groeiend probleem. Getalenteerde werknemers verlaten bedrijven niet alleen vanwege een beter salaris of betere carrièremogelijkheden, maar vaak omdat ze ontevreden zijn over de manier waarop ze worden geleid. Dit fenomeen benadrukt het cruciale belang van goed leiderschap voor het behoud van waardevol personeel.
In deze blog duiken we dieper in de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen van slecht leiderschap en hoe dit kan leiden tot het vertrek van goede medewerkers.
De impact van slecht leiderschap
Slecht leiderschap kan verschillende vormen aannemen, zoals een gebrek aan communicatie en aanspreekcultuur, micromanagement en/of het niet waarderen van medewerkers. Dit heeft niet alleen invloed op de productiviteit, maar ook op de tevredenheid en motivatie van het personeel.
1. Gebrek aan communicatie en aanspreekcultuur
Een gebrek aan heldere, open en eerlijke communicatie is een van de grootste valkuilen van leiderschap. Medewerkers die niet weten wat er van hen wordt verwacht, voelen zich vaak verloren of gefrustreerd. Ze missen de richtlijnen om hun werk goed uit te voeren en ervaren een gebrek aan betrokkenheid bij de bredere organisatiedoelen.
Daarnaast is het ontbreken van een ‘moedig gesprek’ een grote uitdaging. Dit kan leiden tot onderpresteren en een onveilige werkomgeving.
Wist je dat?
Veruit de meeste mensen zeggen zich uit te spreken (op hun werk) als zij gedrag zien dat niet door de beugel kan. Echter in de praktijk doen maar weinigen dat ook daadwerkelijk.
In een onderzoek werd de proef op de som genomen en werd er een grote groep mensen bevraagd wat zij zouden doen als iemand voordringt in een rij.
Vrijwel iedereen gaf aan de voordringer beleefd doch dwingend te zullen vragen achter aan te sluiten. Vervolgens gingen de onderzoekers met een verborgen camera naar een groot winkelcentrum en lieten een acteur in diverse rijen inbreken. Nagenoeg alle mensen die daarachter stonden reageerden verbolgen. Ze fluisterden achter de rug van de acteur met hun achterbuurman en/of trokken een boos gezicht. Slechts 1 op de 25 mensen sprak de voordringer daadwerkelijk zelf aan!
2. Micromanagement
Leidinggevenden die hun medewerkers voortdurend controleren, nemen autonomie weg en ondermijnen het vertrouwen. Dit beperkt niet alleen creativiteit, maar geeft werknemers ook het gevoel dat ze niet in staat zijn zelfstandig beslissingen te nemen. Dit belemmert hun groei en ontwikkeling.
3. Geen erkenning of waardering
Wanneer leiders het werk van hun medewerkers niet waarderen of erkennen, kan dit leiden tot gevoelens van demotivatie. Goede werknemers willen niet alleen een eerlijk salaris, maar ook erkenning voor hun inspanningen. Het negeren van hun bijdragen kan ertoe leiden dat ze zich niet gezien of gehoord voelen.
Waarom goed personeel dus vertrekt?
Medewerkers verlaten niet zomaar een baan; ze verlaten slechte leiders.
Uit onderzoek blijkt dat de relatie met de directe leidinggevende vaak zwaarder weegt dan andere aspecten van een functie, zoals salaris of secundaire arbeidsvoorwaarden.
Waarom?
1. Gebrek aan groeimogelijkheden
Goed personeel wil groeien en zich ontwikkelen. Als een leidinggevende niet investeert in de loopbaanontwikkeling van zijn of haar team, ontstaat er een gevoel van stagnatie. Dit is vaak de reden dat ambitieuze werknemers besluiten om hun kansen elders te zoeken.
2. Stress en burn-out
Een slechte leider die geen grenzen stelt of onrealistische verwachtingen heeft, draagt bij aan een verhoogd stressniveau. Dit kan leiden tot burn-outklachten bij werknemers, die vervolgens op zoek gaan naar een betere balans in een nieuwe werkomgeving.
3. Waardeverlies
Werknemers willen het gevoel hebben dat ze een verschil maken. Als hun ideeën worden genegeerd of hun inspanningen niet worden erkend, voelen ze zich minder waardevol binnen de organisatie. Dit kan hen ertoe aanzetten om een plek te vinden waar hun bijdragen wel worden gewaardeerd.
Wist je dat?
In een recente studie onder 3.400 mensen in 10 verschillende landen gaf bijna 70 procent aan dat hun manager meer impact heeft op hun mentale gezondheid dan hun arts of therapeut, en een vergelijkbare impact als hun partner.
De gevolgen van slecht leiderschap voor organisaties
Wanneer goed personeel wegloopt door slecht leiderschap, zijn de gevolgen voor organisaties aanzienlijk. Het verlies van getalenteerde medewerkers betekent niet alleen een verlies aan kennis en ervaring, maar ook hoge kosten voor het vinden en trainen van vervangende krachten.
1. Verlies van productiviteit en verhoogde kosten
Het vertrek van een waardevolle medewerker zorgt voor gaten in de workflow. De overgebleven werknemers moeten extra werk op zich nemen, wat kan leiden tot een daling in de productiviteit en kwaliteit. Daarnaast kost het vervangen van personeel geld. Denk aan wervingskosten, training, en de tijd die nodig is om een nieuwe medewerker volledig operationeel te maken. Bovendien kan het imago van het bedrijf schade oplopen, waardoor het moeilijker wordt om nieuw talent aan te trekken.
2. Negatieve impact op de moraal
Het vertrek van een collega kan demoraliserend werken op het resterende team. Als goed personeel vertrekt, vragen anderen zich vaak af of zij ook niet beter kunnen vertrekken, wat een domino-effect kan veroorzaken.
3. Een giftige werkomgeving
Een slechte leider kan bijdragen aan een giftige werkcultuur waarin angst, favoritisme, en een gebrek aan respect heersen. Dit soort omgevingen heeft een directe impact op het welzijn van werknemers en motiveert hen vaak om elders te zoeken naar een gezondere werkplek.
We kennen 3 soorten ‘veiligheid’
- Fysieke veiligheid, ook wel de harde veiligheid genoemd en gaat over of er gewerkt wordt volgens bestaande wet- en regelgeving.
- Sociale veiligheid, wat bestaat uit normen en waarden oftewel een minimaatschappij binnen een organisatie en
- Psychologische veiligheid, wat gaat over de subtiele interactie tussen mensen en teams.
Ook belangrijk
Wanneer er wel sociale veiligheid maar geen psychologische veiligheid bestaat, ontstaat er schijnveiligheid. Er is bijvoorbeeld wel een pestprotocol of stappenplan bij grensoverschrijdend gedrag, maar niemand spreekt zich uit. Een veelvoorkomend probleem binnen veel organisaties waardoor mensen zich onveilig voelen, onderuitgaan en/of vertrekken.
Hoe goed leiderschap medewerkers kan behouden
De sleutel tot het behouden van goed personeel ligt in effectief en vitaal leiderschap. Maar wat betekent dat in de praktijk?
1. Open en transparante communicatie
Leiders die regelmatig communiceren, duidelijkheid bieden en luisteren naar hun team, bouwen vertrouwen op. Open en eerlijke communicatie zorgt ervoor dat werknemers zich gehoord voelen en begrijpen hoe hun werk bijdraagt aan het grotere geheel.
2. Waardering tonen
Een simpele “dankjewel” kan een groot verschil maken. Leiders zouden tijd moeten nemen om successen te vieren en de inspanningen van hun team te erkennen. Dit versterkt de motivatie en betrokkenheid van medewerkers.
3. Empathie en respect
Een goede leider begrijpt de behoeften en uitdagingen van zijn of haar team. Door empathisch en respectvol te zijn, creëert een leider een omgeving waarin werknemers zich veilig voelen om hun ideeën en zorgen te uiten.
Tips en adviezen:
- Een ABC-tje
Autonomie, binding (verbondenheid) en competentie zijn de drie psychologische basisbehoeften van een mens. Het is belangrijk om deze behoeften als leidinggevende te bevredigen. Medewerkers floreren wanneer ze de ruimte krijgen om zelfstandig te werken en beslissingen te nemen, zich verbonden voelen en zich competent, oftewel ‘meester’ in iets, ervaren. - Vertrouwen
Leiders die vertrouwen tonen, moedigen hun team aan om verantwoordelijkheid te nemen en zich eigenaar te voelen van hun werk. - Investeren in ontwikkeling
Leiders die kansen bieden voor persoonlijke en professionele groei laten zien dat ze geloven in het potentieel van hun medewerkers. Trainingen, workshops of doorgroeimogelijkheden dragen bij aan de tevredenheid en loyaliteit van werknemers.
Goed leiderschap
De sleutel tot het behouden van talent en succes
Goed personeel loopt weg door slecht leiderschap, en dit is een probleem dat veel organisaties zich niet kunnen veroorloven. Het behoud van talent begint bij het begrijpen van de behoeften van medewerkers en het ontwikkelen van leiderschapscapaciteiten die hen ondersteunen, motiveren en waarderen.
Bedrijven die investeren in goed leiderschap, plukken hier niet alleen de vruchten van in termen van retentie, maar zien ook verbeteringen in productiviteit, werkplezier en de algehele bedrijfscultuur. Een sterke en vitale leider is geen luxe; het is een noodzaak in elke succesvolle organisatie.
We leven in een tijd waarin we leiderschap meer dan serieus moeten nemen en erkennen dat de toekomst van onze organisaties afhangt van de manier waarop we onze mensen behandelen. Want uiteindelijk is een organisatie zo sterk als de mensen die ervoor kiezen om te blijven.
Inspiratie voor betere teams en leiders
Neem gerust contact met me op voor meer informatie over mijn aanbod als trainer en spreker leiderschap en ontdek hoe effectief leiderschap een positieve impact kan hebben op jouw organisatie!
Wellicht ook interessant:
Bestel mijn boek ‘Ontdek je mentale kracht’
