Vanavond ga ik niet drinken!
En dan sta je met je vrienden op het feestje en ga je direct voor de bijl bij het eerste rondje.
Herkenbaar? Voor mij in ieder geval wel. Wij zijn kuddedieren (waardoor we konden overleven) en daarom heeft ‘social pressure’ zo’n sterke invloed op ons brein. In relaties werkt het ook zo. Wanneer één van de twee vervalt in het drinken van alcohol, chips en andere lekkernijen dan volgt de ander als snel en voordat je het weet is couch surfing en binchwatchen de nieuwe (gemakkelijke) norm.
Gedrag positief te beïnvloedden
Wanneer je weet hoe het werkt, kun je het ook andersom gebruiken. Groepsdruk gebruiken om je gedrag positief te beïnvloedden.
- Afspreken met je partner of vrienden om vanavond samen te gaan wandelen;
- In een groep – community stappen om bijvoorbeeld te leren fotograferen, sporten of muziek te maken.
Bottom line; als je het alleen gaat doen is de kans vrij groot dat je snel afhaakt.
Hoe werkt veranderen in een organisatie?
Je hoort vast al die ene leidinggevende of manager zeggen: we moeten nu het roer omgooien, we gaan kantelen en/of dingen anders gaan doen. Dit soort aanpak en opmerkingen werkt niet, alleen gebeurt dit wel bij 95% van de bedrijven die verandering willen doorvoeren. Het wordt vaak opgelegd.
Verandering geeft paniek
Per definitie brengt verandering mensen in paniek. Routine worden doorbroken en daar houden mensen niet van (ook al zeggen ze van wel). En, verandering vindt altijd al plaats, het benoemen maakt het alleen maar moeilijker en confronterender.
Stop dus gewoon om iets een ‘verandertraject’ te noemen. Het roept gelijk al weerstand op.
Leg dit soort dingen niet op aan mensen maar vraag wat mensen zelf willen en wat ze zouden willen verbeteren. Eigen ideeën en kleine verbeterpunten creëert passie en is daarmee makkelijker te veranderen en dus duurzamer. De ‘growth mindset’ in deze is dat we best willen veranderen alleen met kleine concrete stappen die we het liefst zelf verzinnen.
Veranderen in kleine stappen
Doelen of uitspraken als we zijn over 5 jaar het meeste innovatieve bedrijf of ik ga weer gezond leven, zegt je brein niets en dan gebeurt er vaak ook niets. Zeker als dit soort dingen worden opgelegd kun je hier niets mee doen. Het ‘wat’ is er misschien wel maar de ‘hoe’ ontbreekt. Maak elke stap dus concreet.
Een betere aanpak is om deze vraag te stellen: ‘wat heb je nodig dan om je werk goed te kunnen doen en welke stap wil je hierin maken’. Maak het concreet.
4-hour workweek
Tim Ferris schrijft veel over concepten zoals de ‘4-hour workweek’. Wat vind je brein hiervan? Helpt dit, werkt dit? Een kort antwoord is ja. Je brein wil vaak afleiding vinden om iets anders te doen wat makkelijker is of beter gezegd, niet doen wat je eigenlijk ‘moet’ doen: schrijven, administratie, sporten, etc.
Focus
De 4-hour workweek kan een insteek zijn dat afbakenen helpt. Denk hierbij aan focussen op 1 taak (zie artikel over prioriteit stellen). Vaak heb je tijd nodig om in een flow te komen. Zeker als iets niet je voorkeur heeft. Je zet bijvoorbeeld de klok op 5 of 10 minuten en spreekt af met jezelf om niets anders te doen dan dat. Er bestaat even niets anders dan deze taak. Pas als de wekker gaat, mag je koffie pakken, naar de wc gaan, op je telefoon kijken.
Je zult merken dat je op een gegeven moment een patroon doorbreekt. Je brein wil eerst van alles maar je herpakt jezelf steeds (dus niet naar het laatste nieuws of op social media kijken) en na een aantal minuten komt er een flow, zeker als je dit vaker doet.
Met een idee als de ‘4-urige werkweek’, beter gezegd een afgebakende tijd voor een taak creëer je een enorme focus in dat tijdsbestek. Bij het vooruitzicht van 40 uur is je focus vaak te breed. Tim Ferris schrijft hierover in ‘The 4-hours workweek’ en noemt dit ‘Parkinson law’.
Wanneer je geen tijdslimiet aan een taak zet neemt dit veel meer tijd in beslag en wordt de taak belangrijker dan wanneer je deze omkadert qua belang en tijd.
Heb je de hele ochtend niets anders te doen, dan doe je 3-4 uur over een taak die je in 30 minuten kunt doen. Een taak neemt zoveel tijd in beslag als jij ervoor geeft.
Leren en ontleren
Het brein kan niet ontleren; als je eenmaal hebt leren fietsen, kun je niet niet meer fietsen. Je kunt er wel minder goed in worden, alleen de verbindingen blijven.
Wanneer de verbindingen van bijvoorbeeld lekker eten bij McDonalds zijn gemaakt kun je dit niet meer ontleren. Voor roken en drinken geldt hetzelfde. Het beste kun je er iets voor in de plaats gaan doen. Bijvoorbeeld Johan Cruijf die een lolly neemt i.p.v. een sigaret. Stoppen met alcohol en/of drinken is heel lastig maar een alcoholvrij biertje in plaats nemen is een stuk makkelijker voor ons brein.
Daar heb je dat ‘Als – dannetje’ weer (zie vorig artikel deel 1).
Visualiseer verandering
We kunnen nog meer doen om ons brein te wapenen en sterk te maken voor verandering.
In beelden denken werkt heel goed: zie artikel over sportpsychologie.
Om van McDonalds af te komen kan het bijvoorbeeld helpen om naar de serie ‘Supersize me’ te kijken. Je ziet daar dat iemand elke dag naar ‘De gouden poortjes’ gaat alleen wordt hij binnen no time, ziek, zwak, dik en vaak misselijk. Dit beeld kan werken als een enorme motivatie en dus mindset. Je bent als het ware onder invloed van het beeld dat je ziet en dat doet ook iets met je emotie. Het is ongelofelijk krachtig door het beeld wat dit creëert in je brein. Natuurlijk, ook dit neemt af in kracht over tijd maar blijft gemiddeld wel lang(er) werkzaam. In ieder geval langer dan een overpeinzing en/of gedachtespinsel.
Voorbeelden van visualisaties bij veranderingen
- Mensen herkennen dat ze een lange periode vegetarisch kunnen zijn na het zien van een documentaire over hoe dieren mishandeld worden in de dierenindustrie;
- Bewustzijn ontwikkelen door een opgesneden dolfijn of een walvis te zien met allemaal plastic in de buik, werkt beter dan ‘koude’ commercials over het opruimen van de plasticsoep;
- De vluchtelingen waar niemand om gaf totdat er een foto gepubliceerd werd van een jong meisje wat dood op het strand lag waarna dit onderwerp opeens veel meer aandacht en aanpak kreeg.
‘One picture says more than a thousand words’ en daar kunnen we gebruik van maken bij het omgaan met verandering en dus gedragsverandering.
Advies voor (gedrags)verandering
Zie deze blog (en misschien wel alle anderen ;-)) niet gelijk als een waardeoordeel maar als een uitleg van hoe je brein werkt en dus voor ons als mens in de wereld waarin we leven. Accepteer dat dit is hoe dingen werken en dus wat het is.
Je bevindt je in het hier en nu, vindt eens wat meer rust in het moment waarin je je nu bevindt. Natuurlijk hoef je niet te accepteren dat dingen nou eenmaal zo zijn en je mag en kunt veranderen. Alleen zonder innerlijke rust kun je échte verandering vaak wel vergeten.
Veranderen: Alles is er al en het is al goed
We leven in een wereld waarin er een aantal wetmatigheden en patronen aanwezig zijn die werken of niet werken bij het stellen van doelen en het doorgaan van (gedrags)verandering. Wanneer we deze begrijpen worden je slagingskansen groter om te bereiken wat je wilt bereiken.
Dus als je binnen de wereld waarin jij leeft een doel hebt kun je het beste je aanpak, je plan, en gedrag baseren op de beschreven wetten in dit artikel. Wetten die meestal werken. Het wordt dan op zijn minst makkelijker om je doel te bereiken of de verandering te doorlopen.
En als het even niet lukt: don’t blame yourself to hard. Zet dan een aantal manieren in om het jezelf makkelijker te maken of… accepteer misschien wel dat dit er niet (helemaal) in zit. Niet alles is maakbaar in deze wereld… 🙂
En daar gaat mij volgende blog over! De illusie van maakbaarheid in de wereld.
Succes,
Michael
