Dat gelukkige medewerkers goud waard zijn voor een bedrijf is eigenlijk een één, twee drietje. Ze zijn supergemotiveerd en zeer betrokken bij de missie en doelen van de organisatie en daardoor minder vaak ziek, of melden zich minder snel ziek dan andere werknemers. Mede daarom is werkgeluk op dit moment een hot item. Ik leg in dit blog bericht uit hoe werkgeluk meetbaar is.
Het is duidelijk: een hoog werkgeluk, oftewel blije werknemers leidt tot andere blije collega’s en daardoor natuurlijk tot blije klanten en/of cliënten. Voor veel overheidsorganisaties en bedrijven dus reden genoeg om te investeren op het thema werkgeluk en daar serieus aandacht aan te schenken. Top!
Richting het einde van deze blog vertel ik meer of werkgeluk meetbaar is, klik daarvoor hier. Maar ik start eerst met een sidenote over het thema werkgeluk.
Werkgeluk is niet alleen maar geluk
Er zijn ook een paar overpeinzingen rondom werkgeluk… Allereerst wil ik als spreker werkgeluk ook een tegengeluid geven en aangeven dat we ook voorzichtig moeten zijn met de term werkgeluk. Ja, echt. Ik ga hier mijn eigen ramen ingooien 🙂
Het kan namelijk ook direct veel verwachtingen met zich meebrengen. De baan waar al dat werkgeluk wordt verwacht is dan misschien al snel te hooggespannen, zeker als daar de nadruk op komt te liggen en werknemers daar dus constant mee bezig zijn.
Minimaal 20% van je werk is ‘minder leuk’
Werk kan namelijk niet alleen maar uitdagend en opwindend zijn. Al heel snel in mijn carrière heb ik geleerd dat er ook in mijn werk, bijvoorbeeld als vuurwapendocent van allerlei mooie doelgroepen, corvee bestaat. Het hielp mij om te relativeren en te realiseren dat elke baan minimaal 20%, soms zelfs meer ;-), bestaat uit niet zulke leuke dingen.
Wanneer je op een verjaardag vertelt dat je vuurwapenonderwijs geeft aan politieagenten en militairen dan heb je al snel de aandacht en dan kunnen veel mensen al snel denken: ‘Wauw, das een gave job!’. En dat klopt natuurlijk ook. Alleen wat ik niet vertelde was dat ik vaak ook in de kou, in het donker, in de regen en wind aan het lesgeven was en dat we na afloop de wapens moesten schoonmaken, munitie tellen, etc. Allemaal dingen die echt minder leuk waren alleen dat vertelde ik er niet bij.
In mijn afgelopen 12,5 jaar waar ik zo’n beetje alle verschillende soorten lagen in bedrijven en overheid zie en spreek over Mentale (veer)Kracht weet ik dat elke baan dit heeft. Of je nu advocaat, accountant, piloot, arts of bij bijvoorbeeld de geneeskundige dienst of brandweer werkt, overal is corvee.
Jongere werknemers vooral bezig met werkgeluk
Uit ervaring en onderzoek blijkt dat vooral jongere werknemers bezig zijn met een constante vorm van werkgeluk ervaring en dat gaat vaak niet samen met een dag tot dag invulling van een baan. Hier horen dus altijd werkzaamheden bij die minder spannend en florerend zijn.
Een paar watch-outs volgens Peggy de Prins, arbeidssocioloog bij de Antwerp Management School:
- Niet elke werkdag heeft het potentieel om een geluksdag te zijn. En dat is misschien maar goed ook. Net zoals in het gewone leven is het niet alleen maar rozengeur en maneschijn. De dagen waarop we wel schitteren, floreren, waar we uiterst scherp zijn en alles lijkt te lukken en te kloppen kunnen we dan extra waarderen.
- ‘Meaning is the new money’ klinkt als een heel aanstekelijk en aanlokkelijk motto, maar wringt vaak met de werkelijkheid. Routine en de alledaagse invulling van werk kan de baan van je leven snel over romantiseren en zelfs zuur maken.
- Het blijkt dus dat vooral jongeren ongeduldig worden als het verwachtte ‘werkgeluksgevoel’ uitblijft. Ze willen te snel en te vaak betekenis geven en ontlenen aan hun baan. Die zoektocht kan vervallen in jobhoppen, ze proeven van een werkcontext, maar komen er zelden volledig in thuis. Oftewel dit streven naar ‘meaning’ geeft vaak te weinig rust om tot een langdurig en duurzame keuze te komen qua werk.
Het loont dus de moeite om ook een realistische kant van een bepaalde functie te beschrijven en te communiceren. Wat zijn de leuke, positieve dingen van deze job? Maar natuurlijk ook, wat is de workload en wat zijn de lastige kanten van deze kans…
Een burn-out hoort er ook bij (not)
Geloof het of niet. Ik kom ook in culturen waarbij er gezegd wordt: ‘Een burn-out (of twee) hoort er wel bij de komende 5 tot 10 jaar!’, alleen dat is wat ik precies niet bedoel natuurlijk. Een realistische inschatting en beleving van werkgeluk en daar met elkaar over in gesprek gaan en blijven is mijn eerste, en ik denk, belangrijke advies om dingen realistisch te houden en teleurstelling te voorkomen.
Met deze inachtneming kunnen we natuurlijk wel verder bouwen op het thema werkgeluk. Want het is natuurlijk van waarde. Oefff, gelukkig, toch iets minder ramen kapot gegooid 😉.
Is werkgeluk definieerbaar en meetbaar?
De term werkgeluk is een brede term. Lastig definieerbaar en daardoor soms minder goed meetbaar. Werkgeluk kent echter wel een aantal randvoorwaarden, die beter meetbaar zijn.
- Autonomie
- Blijven leren
- Goed contact met collega’s en leidinggevende
- Zingeving
- Fysieke en mentale gezondheid.
Het begint allemaal met het nemen van #recovery. Hé, wat grappig?? Daar is dat energiekwadrant weer die ik vaak in mijn lezingen als spreker werkgeluk als fundament van Mentale (veer)Kracht gebruik. En ja, ook hier is er weer een goede reden voor.
Plan regelmatig, bijvoorbeeld elke maand of elk kwartaal, reflectiemomenten in voor jouw recovery. Je zou dan per randvoorwaarde een score kunnen geven tussen 1-10. Hoe ervaar jij jouw autonomie in ons team of bedrijf? Het is natuurlijk een subjectieve beleving maar dat is prima. Je kunt dit namelijk het volgende moment weer aan toetsen.
Dat geldt ook voor hoe de werknemers de ruimte om te leren en ontwikkelen beoordelen. De mate van zingeving en vitaliteit en het contact met andere collega’s. Zo kun je een soort van eigen ‘geluksmeter’ creëren en geeft het jou of jullie de mogelijkheid om voortijdig bij te kunnen sturen.
Werkgeluk maakt werknemers productiever
Dit klinkt logisch natuurlijk en blijkt ook uit onderzoek van o.a. TNO en het CBS. In Nederland is 60 procent van de werknemers ‘tevreden’ met hun werk. Slechts 18 procent is ‘zeer tevreden’. Echter, werkgeluk gaat verder dan alleen een beetje tevreden zijn. Dat hebben we gezien met het formuleren van de 5 randvoorwaarden hierboven.
Opbrengst werkgeluk
Wat is nu precies de opbrengst van gelukkige werknemers? Nou, ze zijn bijvoorbeeld gemotiveerder, leergieriger en creatiever. Ze ervaren minder stress en zijn daardoor minder ziek. Ze zijn daarmee ook fitter en vitaler dan hun minder gelukkige medewerkers. En daardoor ook… natuurlijk productiever. De universiteit van Warwick deed een onderzoek naar werkgeluk en productiviteit en daaruit bleek mensen die werkgeluk ervaren zo’n 12% productievere waren dan mensen die weinig of geen werkgeluk ervaren.
Qua scores op gebied van werkgeluk zou je ook kunnen denken aan:
- Slapen
- Bewegen
- Ontspanning (rust- en herstelmomenten)
- Voeding
- Verrijkte omgeving (o.a. sociale contacten)
- Buiten zijn
- Positief denken
- Fit op je werk
- Passie
- Zingeving
Big 5
En ja, ook hier komt iets terug wat veelal in mijn lezingen naar voren komt. De eerste 5 punten vormen mijn Big 5 energiemanagement. Ik noem het de laatste tijd vaker de ‘Boring Basics’ omdat iedereen dit vaak wel weet alleen als je de cijfers erop nahoudt dan weet je dat mensen er veelal slecht op scoren. Er is dus nog steeds een wereld te winnen op deze belangrijke, zo niet, grootste herstelmechanismes.
Natuurlijk blijven werknemers verantwoordelijk voor hun eigen fitheid en vitaliteit, dus ook hier is het belangrijk om een reëel verwachtingspatroon te schetsen van de betreffende baan. Dat werkgevers hen op een positieve manier prikkelen om zich op fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel vlak te blijven ontwikkelen, geeft alleen maar synergie en winst voor alle partijen.
- Win-win-win situatie
- Winst voor de werknemer zelf
- Winst voor het team, bedrijf en/of overheidsonderdeel
- Winst voor de klanten of cliënten.
Concreet, hoe ga je werkgeluk meten:
- Creëer 5 randvoorwaarden van werkgeluk
- Plan evaluatie en reflectiemomenten in met een medewerker
- Laat hen cijfers geven
- Houd scores gedurende een langere tijd bij
- Blijf dit monitoren en optimaliseer gezondheidsbeleid aan de hand van deze scores.
Werkgeluk is dus meetbaar
Werkgeluk is dus zeker meetbaar. Alleen moet je samen met werknemers bepalen wat je precies met regelmaat gaat meten. Wat voor jullie werkgeluk inhoudt en bespreek het in je team.
Nog steeds investeren op werkgeluk dus…? Ja, DOEN! Met hoofdletters én uitroepteken. Het levert echt op.
Succes!
Michael
